جرثقیل ها ماشین های صنعتی هستند که عمدتاً برای جابجایی مواد در سایت های ساختمانی، سالن های تولید، خطوط مونتاژ، انبارها، نیروگاه ها و مکان های مشابه استفاده می شوند. ویژگی های طراحی آنها با توجه به مشخصات عملیاتی اصلی آنها مانند: سرعت جرثقیل، وزن و نوع بار، محل بهره برداری جرثقیل، ویژگی های هندسی، کلاس کاری و شرایط محیطی بسیار متفاوت است.
جرثقیل سقفی به آن دسته از جرثقیل هایی گفته می شوند که به صورت (INDOOR) یا همان داخل سالن های سرپوشیده مورد استفاده قرار می گیرند و وابسته به شرایط کاربری اعم از دهانه و تناژ و … هستند.
انواع جرثقیل سقفی برقی
انواع مختلفی از جرثقیل های سقفی وجود دارد که بسیاری از آنها بسیار تخصصی هستند، اما اکثر نصب ها به یکی از سه دسته زیر تقسیم می شوند:
- جرثقیل سقفی تک پل
- جرثقیل سقفی دو پل
- جرثقیل های مونوریل
در این بخش موارد زیر را بررسی می نماییم:
- نگاه کلی
- انواع جرثقیل سقفی
- اجزاء اصلی
- تشخیص جرثقیل سقفی
- واژه شناسی جرثقیل سقفی
نگاه کلی
جرثقیل ها ماشین های صنعتی هستند که عمدتاً برای جابجایی مواد در سایت های ساختمانی، سالن های تولید، خطوط مونتاژ، انبارها، نیروگاه ها و مکان های مشابه استفاده می شوند. ویژگی های طراحی آنها با توجه به مشخصات عملیاتی اصلی آنها مانند: سرعت جرثقیل، وزن و نوع بار، محل بهره برداری جرثقیل، ویژگی های هندسی، کلاس کاری و شرایط محیطی بسیار متفاوت است.
مواردی که هنگام انتخاب جرثقیل سقفی باید به آن دقت کرد؟
هنگام انتخاب جرثقیل سقفی برقی، تعدادی الزامات وجود دارد که باید در نظر گرفته شوند:
- چه مشخصات، کدها یا مقررات محلی قابل اجرا هستند؟
- ظرفیت باربرداری مورد نیاز چقدر است؟
- دهانه مورد نیاز چقدر است؟
- ارتفاع مورد نیاز بالابری چه مقدار است؟
- کلاس کاری جرثقیل چگونه خواهد بود؟
- وزن بالابر چقدر است؟ آیا به استفاده از بالابر دوم روی پل نیاز دارید؟
- فاصله هوک تا دو انتهای پل جرثقیل چقدر بایستی باشد؟
- مقدار حرکت طولی مورد نیاز روی تیرکرین ها چقدر است؟
- در طراحی تیرکرین و سازه ساختمان چه عواملی باید در نظر گرفته شود؟
- محیط عملیاتی (گرد و غبار، دود، رنگ، فضای باز و غیره) چگونه خواهد بود؟
- سرعت حرکت طولی و عرضی چه مقدار است؟
- مقدار ولتاژ / فازها / آمپر منبع تغذیه چقدر است؟
- چه سیستم کنترلی مورد نظر است؟
- آیا جرثقیل های دیگری در مسیر جرثقیل مورد نظر وجود دارد؟
- چه ملاحظات ایمنی باید رعایت شود؟
- مسائل مربوط به نصب، مونتاژ، دمونتاژ و تعمیر و نگهداری جرثقیل را در نظر گرفته شود.
- لوازم جانبی مانند چراغ ها، بوق های هشدار دهنده، سنسورهای مورد نیاز، لیمیت سوئیچ ها و غیره را در نظر گرفته شوند.
- لوازم یدکی مورد نیاز مد نظر باشند.
به موارد فوق یک یک می پردازیم. اما قبل از اینکه بیشتر بحث کنیم، اجازه دهید یک دید کلی از اصطلاحات مورد استفاده در صنعت جرثقیل سقفی داشته باشیم. ما در اینجا فقط در مورد جرثقیل های سقفی الکتریکی (EOT) بحث خواهیم کرد.
انواع جرثقیل سقفی برقی
انواع مختلفی از جرثقیل های سقفی وجود دارد که بسیاری از آنها بسیار تخصصی هستند، اما اکثر نصب ها به یکی از سه دسته زیر تقسیم می شوند:
- جرثقیل های تک پل
- جرثقیل های دو پل
- جرثقیل های مونوریل
انواع جرثقیل های سقفی برقی (EOT)
جرثقیل های تک پل
جرثقیل از یک تیر اصلی تکی (پل) تشکیل شده است که این پل روی دو راهبر انتهایی قرار داده می شود. دارای مکانیزم بالابر برقی است که روی فلنج پایینی پل حرکت می کند.
جرثقیل های دو پل
این نوع جرثقیل از دو تیر اصلی یا پل تشکیل شده است که روی دو راهبر انتهایی قرار داده می شوند. کالسکه روی ریل های بالای پل ها حرکت می کند.
جرثقیل دروازه ای
این جرثقیل ها اساساً مشابه جرثقیل های سقفی معمولی هستند با این تفاوت که پل برای حمل کالسکه یا ترولی به طور صلب بر روی دو یا چند پایه ثابت استوار است که این پایه ها روی راهبرهای طولی ثابت میشوند. راهبرها روی ریل هایی که بر روی زمین قرار دارند حرکت میکنند.
مونوریل
برای برخی از کاربردها مانند خط مونتاژ تولید یا خطوط سرویس، فقط یک ترولی آویز مورد نیاز است. مکانیسم بالابر شبیه به جرثقیل تک تیر است با این تفاوت که جرثقیل پل متحرک ندارد و ترولی بالابر روی یک تیر ثابت کار می کند. تیرهای مونوریل معمولاً تیرآهن های ساختمانی (پروفیل I یا H) می باشند.
کدام جرثقیل را باید انتخاب کنید – تک پل یا دو پل
یک تصور غلط رایج این است که جرثقیل های دو تیر دوام بیشتری دارند!
طبق استانداردهای صنعتی (CMAA,FEM,DIN,…) جرثقیل های تک پل و دو پل به یک اندازه سفت، قوی و بادوام هستند. چراکه در جرثقیل های تک پل از تیرهای بسیار قوی تری نسبت به جرثقیل های دو پل استفاده می کنند. تفاوت بین جرثقیل های تک پل و دو پل در ارتفاع موثر است.
به طور کلی، جرثقیل های دو پل ارتفاع بهتری را برای بالا بردن فراهم می کنند. جرثقیل های تک پل از بسیاری جهات هزینه کمتری دارند، فقط یک تیر متقاطع مورد نیاز است، ترولی ساده تر است، نصب سریعتر است و تیرکرین ها به دلیل جرثقیل سبک تر، هزینه کمتری دارند. هزینه های ساخت ساختمان نیز کمتر است.
با این حال، هر جرثقیل نمی تواند یک جرثقیل تک پل باشد. به طور کلی، اگر ظرفیت جرثقیل بیش از 10 تن باشد یا دهانه آن بیش از 15 متر باشد، جرثقیل دوپل راه حل بهتری است.
مزایا و محدودیت های جرثقیل های تک پل / دو پل به شرح زیر است:
جرثقیل های تک پل
- جرثقیل های تک پل معمولاً دارای حداکثر دهانه تا 15 متر هستند و حداکثر ارتفاع بالابری نیز محدود میباشد.
- آنها می توانند تا تناژ 15 تن را با سرعت پل نزدیک به حداکثر 30 متر در دقیقه تحمل کنند.
- سرعت ترولی تقریباً 20 متر در دقیقه، و سرعت بالابر در محدوده 0.5 تا8 متر در دقیقه میباشد.
- آنها مناسب سرویسهای سبک تا متوسط هستند و برای استفاده، به عنوان آماده به کار (جرثقیل به ندرت استفاده می شود)، مقرون به صرفه هستند.
- جرثقیل های تک پل باعث کاهش هزینه کل در اجزای جرثقیل، ساختار تیرکرین و ساختمان می شوند.
جرثقیل دو پل
- جرثقیل های دو پل سریعتر هستند و حداکثر سرعت پل 120 متر بر دقیقه، حداکثر سرعت کالسکه 60 متر در دقیقه و سرعت بالابر حداکثر به 12 متر در دقیقه می رسد.
- آنها جرثقیل های مفیدی برای کلاسهای کاری مختلف، از سرویس نادر و متناوب (1Am) (تا سرویس شدید مداوم (5m) هستند. آنها می توانند تا 500 تن را بلند کنند.
- از آنجائیکه قلاب میتواند بین پل ها بالا برود، ارتفاع بالابری جرثقیل های دوپل از تک پل میتواند بیشتر باشد.
- آنها همچنین برای جاهایی که جرثقیل ها با راهروها، چراغ های جرثقیل، کابین ها، قرقره های کابل آهنربایی یا سایر تجهیزات ویژه نصب شوند، بسیار مناسب هستند.
پیکربندی جرثقیل EOT
- آویز
- رو نشین
جرثقیل های آویز
جرثقیل های Under Running یا Under Slung با این واقعیت متمایز می شوند که توسط استراکچر سقف حمایت می شوند و روی فلنج پایین تیرکرین حرکت می کنند. جرثقیل های آویز معمولاً ظرفیت های استاندارد تا 10 تن را پشتیبانی میکنند. قلاب جرثقیلهای آویز میتواند در راستای جانبی به خوبی به ستونها نزدیک شود، و این نوع جرثقیل ها میتوانند در فضای سقف کوتاه به راحتی کار کنند.
جرثقیل Under Running مزایای زیر را ارائه می دهد:
- نزدیک شدن ترولی به تیرکرین یعنی حداکثر استفاده از عرض و ارتفاع ساختمان.
- امکان استفاده از تیر سقفی موجود برای ایمن سازی مسیر جرثقیل.
در زیر برخی از محدودیت های جرثقیل های آویز آورده شده است:
- ارتفاع قلاب- به دلیل موقعیت قرار گرفتن تیرکرین ها، ارتفاع قلاب کاهش می یابد
- بار سقف- بار وارد شده به سقف بیشتر از جرثقیل با کالسکه رونشین است
- فلنج پایینی تیرکرین ها نیاز به اندازه گیری دقیق دارد.
جرثقیل رونشین
پل جرثقیل روی ریل های نصب شده بر روی تیرکرین هایی که توسط ستونهای ساختمان یا ستون هایی که به طور خاص برای جرثقیل طراحی شده اند پشتیبانی میشوند.
جرثقیل های رونشین رایج ترین شکل طراحی جرثقیل هستند که در آن بار جرثقیل به ستون های ساختمان یا ستونهای آزاد منتقل می شود.
ساختار این جرثقیل ها دارای مزیت حداقل فضای زیر سقف / حداکثر ارتفاع بالابری هستند.
اجزای اصلی جرثقیل
برای کمک به خواننده در درک بهتر اسامی و عبارات استفاده شده در این متن، اجزای اصلی جرثقیل در شکل زیر نشان داده شده اند.
- پل: ساختار حرکتی اصلی جرثقیل که عرض سوله را می پوشاند و در مسیر موازی با طول سوله حرکت می کند. این پل از دو راهبر انتهایی و یک یا دو تیر اصلی (Girder)، کالسکه (یا ترولی) و مکانیزم بالابری برای بالا و پایین بردن بار تشکیل شده است.
- راهبر های انتهایی: در دو طرف پل قرار دارند، راهبرهای انتهایی چرخ¬هایی را در خود جای می دهند که کل جرثقیل روی آن ها حرکت می کند. راهبر مجموعه ای است متشکل از استراکچر، چرخ ها، یاتاقان ها، محورها، و غیره، که تیر(های) پل بر روی آن قرار میگیرند.
- تیر(های) پل (Girder): تیر افقی اصلی پل جرثقیل که کالسکه یا ترولی را حمل می کند و
- توسط راهبرهای انتهایی پشتیبانی می شود.
- مسیر حرکت طولی (Run Way): ریل ها، تیرها، براکت ها و چارچوبی که جرثقیل بر روی آنها کار می کند.
- ریل طولی: ریلی که توسط تیرکرین ها که جرثقیل روی آن حرکت طولی می کند پشتیبانی می شود.
- بالابر: مکانیزم بالابر، مجموعه ای است متشکل از موتور محرک، کوپلینگ، ترمز، چرخ دنده، درام، سیم بکسل ها و بلوک های بار که برای بالا بردن، نگه داشتن و پائین آوردن حداکثر بار نامی طراحی شده اند. مکانیزم بالابر بر روی کالسکه یا ترولی نصب می شود.
- کالسکه یا ترولی: واحدی که مکانیسم بالابرنده را حمل می کند و روی ریل های پل در جهت عمود بر راستای طولی حرکت می کند. قاب یا استراکچر کالسکه، ساختار اصلی کالسکه یا ترولی است که مکانیسم های بالابری و حرکت عرضی روی آن قرار دارند.
- ضربه گیر (سپر یا بافر): وسیله ی جاذب انرژی برای کاهش ضربه است. هنگامی که جرثقیل یا کالسکه به انتهای مسیر حرکت مجاز خود می رسد یا زمانی که دو جرثقیل یا دو کالسکه متحرک با هم برخورد می کنند، ضربه گیر انرژی برخورد را جذب میکند. این قطعه ممکن است به پل، کالسکه یا توقفگاه مسیر حرکت وصل شود.
| 1 ظرفیت جرثقیل (تن) | سایر اطلاعات مورد نظر
سرعت بالابر (متر در دقیقه) سرعت حرکت طولی (متر در دقیقه) سرعت حرکت عرضی (متر در دقیقه) الزامات الکتریکی Festoon یا شین الزامات کنترل
|
| 2 ارتفاع لازم برای بالابری (متر) | |
| 3 ارتفاع ریل روی تیرکرین (متر و سانتیمتر) | |
| 4 ارتفاع پل (متر) | |
| 5 عرض ساختمان، دهانه خالی (متر و سانتیمتر) | |
| 6 ارتفاع ساختمان (متر و سانتیمتر) | |
| 7 اندازه و طول تیرکرین (سانتیمتر) | |
| 8 فاصله جانبی هوک (متر و سانتیمتر) |
پارامترهای ضروری برای تعیین جرثقیل های EOT
برای انتخاب جرثقیل صحیح، کاربر باید اطلاعات کلیدی زیر را شناسایی کرده و به تامین کننده ارسال کند:
- ظرفیت جرثقیل یا بار نامی: منظور از بار نامی حداکثر باری است که برای آن جرثقیل یا بالابر توسط سازنده طراحی و ساخته شده و در صفحه شناسایی تجهیزات نشان داده شده است.
- ارتفاع بالابری: ارتفاع بالابری به معنای فاصله بین دو ارتفاع بالا و پایین حرکت بلوک بار است و از نظر حسابی معمولاً فاصله بین زیر پل و زمین منهای ارتفاع بالابر است. این بعد در اکثر کاربردها حیاتی است زیرا ارتفاع تیرکرین را از کف تعیین می کند. فراموش نکنید که ارتفاع هر گونه متعلقات زیر قلاب را وارد کنید که بر این مقدار تأثیر بگذارد.
- ارتفاع تیرکرین: فاصله بین کف زمین و بالای ریل طولی
- Clearance: فاصله عمودی بین سطح زمین و پایین پل جرثقیل.
- دهانه(Span): فاصله افقی بین ریل های طولی است که جرثقیل قرار است روی آن حرکت کند. معمولاً دهانه تقریباً 500 میلی متر کمتر از عرض ساختمان است. اینکه یک جرثقیل به چقدر دهانه نیاز دارد بستگی به عرض پوشش جرثقیل دیکته شده توسط کارفرما دارد. با توجه به دهانه و حداکثر ظرفیت حمل بار، سازه جرثقیل تک تیر یا دو تیر انتخاب می گردد.
- ارتفاع سوله: ارتفاع سوله، ارتفاعی است که معمولاً از روی صفحه ستون قاب اصلی تا نقطه بالای ستون فاصله دارد. باید بین لبه بالایی تیرکرین جرثقیل و لبه موانع داخل سوله (تیرهای سقف، چراغ ها، لوله ها و…. )یک فاصله ایمن وجود داشته باشد
- اندازه مسیر حرکت طولی: فاصله استوپرهای دو طرف مسیر طولی جرثقیل
- فواصل جانبی قلاب تا دو انتهای پل: حداکثر فاصله قلاب از ستونهای سوله. هرچه فاصله کمتر باشد، جرثقیل به سطح کف بیشتری دسترسی خواهد داشت. همیشه بررسی کنید که کدام جرثقیل فواصل جانبی بهینه قلاب را ارائه می دهد، در اینصورت شما می توانید از بیشترین فضای کف موجود جهت باربرداری استفاده کنید.
- سرعت طولی، عرضی و بالابری: سرعت جرثقیل، کالسکه و سرعت بالابری بر حسب متر بر دقیقه بیان میشوند. برای حرکات فوق معمولا موتورهای محرک دو سرعته با نسبت سرعت تند به کند 4 به 1 استفاده میگردند، اما جهت کنترل بهینه سیستم های کنترل سرعت متغییر شدیدا پیشنهاد می گردد.
- الزامات الکتریکی: مشخصات ولتاژ، فاز و آمپراژ منطقه ای که جرثقیل به بهره برداری میرسد را تعیین نمایید. برق توسط شینهای باز یا بسته به تابلوی اصلی جرثقیل میرسد.
- الزامات کنترل: ولتاژ مدار کنترل در دکمه های فشاری pendant بایستی توسط کارشناس مربوط محدود گردد. دیگر موارد کنترلی مانند چگونگی کنترل جرثقیل بایستی تعیین شود.
به غیر از پرداختن به پارامترهای فوق، برخی شرایط خاص قابل اعمال برای برنامه شما باید ذکر شود.
- آیا به استفاده از بالابر دوم روی جرثقیل پل نیاز دارید؟ این بالابر ممکن است به عنوان یک وسیله کمکی جهت پایداری بار استفاده شود.
- محیط عملیاتی (گرد و غبار، دود رنگ، فضای باز و غیره) چگونه خواهد بود؟
- آیا جرثقیل های دیگری در مسیر جرثقیل وجود دارد؟ سپس، تجهیزات ممانعت از برخورد یا سیستم هشدار دهنده را مد نظر قرار دهید.
- آیا برای دسترسی به تعمیر و نگهداری به یک راهرو روی جرثقیل نیاز دارید؟
- سایر لوازم جانبی مورد نیاز مانند چراغ ها، بوق های هشدار دهنده، سنسور بار، لیمیت سوئیچ¬ها و غیره.
کلاس کاری جرثقیل ها
کلاس کاری جرثقیل مجموعه ای از طبقه بندی ها برای تعیین چگونگی استفاده از جرثقیل است. چندین استاندارد مختلف وجود دارند که این گروه ها را به طور متفاوتی نامگذاری کردهاند. ممکن است نام استانداردهای CMAA، FEM، ISO یا HMI را شنیده باشد. همه آنها طبقه بندی خاص خود را از کلاس کاری دارند، اما بر اساس محاسبات و حقایق یکسان. در ادامه شرح مختصری از اینکه کلاس کاری به چه معناست و به چه منظور میباشد، ارائه شده است.
کلاس کاری جرثقیل میگوید که جرثقیل برای چه نوع کاری ساخته شده و طیف باربرداری آن کدام یک از طیف های سبک، متوسط، سنگین و سنگین مستمر است. به دلایل ایمنی و برای اطمینان از صحت کارکرد طی طول عمر کاری تعریف شده برای جرثقیل، تعریف نیازها و تخمین استفاده از آن ضروری است. شما نمی‌توانید جرثقیلهایی را که برای کارهای سبک طراحی شده‌اند، در کارهای سنگین یا سنگین مستمر قرار دهید.
تعیین کلاس کاری جرثقیل طبق استاندارد CMAA
طبق طبقه بندی استاندارد CMAA، شش طبقه بندی مختلف جرثقیل وجود دارد که هر کدام طبق کلاس کاری دسته بندی میشوند. در استاندارد CMAA برای تعیین دقیق کلاس جرثقیل، طیف بار و تعداد باربرداری مد نظر قرار میگیرد. طبقه بندی های مختلف جرثقیل که توسط CMAA توصیف شده است، به شرح زیر میباشد:
| کلاس کاری بر اساس استاندارد CMAA | توضیح | تشریح |
| A | سرویس آماده به کار یا به ندرت | این کلاس کاری، جرثقیلهایی را پوشش میدهد که با دورههای طولانی بیکاری بین بالابریها، تجهیزات را به طور دقیق و با سرعتهای آهسته جابجا میکنند. ممکن است برای نصب اولیه تجهیزات و بندرت برای تعمیر و نگهداری ظرفیت نامی جرثقیل لیفت شود. جرثقیلهای این کلاس معمولاً در نیروگاهها، تاسیسات عمومی، سالنهای توربین، اتاق های موتور و ایستگاههای پمپ یا ترانسفورماتور مورد استفاده قرار میگیرند. |
| B | سرویس سبک | این کلاس کاری جرثقیلهایی را پوشش میدهد که در آن خدمات مورد نیاز سبک و سرعت پایین است.
بارها از هیچ تا ظرفیت کامل، گاه به گاه متفاوت است. بالابریها از 2 تا 5 بار در ساعت و به طور متوسط 3.5 متر در هر بالابری متغیر است. این جرثقیل ها معمولاً در تعمیرگاه ها، عملیات مونتاژ سبک، ساختمانهای خدماتی، انبارهای سبکبار و غیره استفاده میشوند. |
| C | سرویس متوسط | این کلاس کاری جرثقیل هایی را پوشش میدهد که خدمات مورد نیاز آنها متوسط تلقی میشود و بارهایی که جابجا میکنند به طور متوسط 50 درصد از ظرفیت نامی، با 5 تا 10 لیفت در ساعت و به طور متوسط 5 ارتفاع متر را شامل میشود.
از نظر تعداد، بیشتر جرثقیلها در کلاس کاری C ساخته میشوند. جرثقیل های این کلاس به عنوان نمونه میتوانند در کارگاه ماشینآلات یا کارخانه کاغذسازی استفاده شوند. |
| D | سرویس سنگین | در این نوع سرویس، بارگیری به 50 درصد ظرفیت نامی نزدیک میشود. در این کلاس سرعت بالا، با 10 تا 20 لیفت در ساعت با ارتفاع متوسط 5 متر را میتوان انتظار داشت. حداکثر 65 درصد باربرداریها بایستی در ظرفیت نامی انجام گردد.
این جرثقیل ها در کارگاه ماشین آلات سنگین، ریختهگریها، کارخانههای ساخت و تولید، انبارهای فولاد، محوطههای کانتینری، کارخانههای چوب و غیره، و عملیات هایی که نیاز به باگت و آهنربا دارند، و در کل جایی که تولید سنگین مورد نیاز است استفاده میشوند. |
| E | سرویس سخت | این کلاس به یک جرثقیل نیاز دارد که در طول عمر خود بتواند بارهایی را که به ظرفیت نامی نزدیک میباشند، با بیشتر از 20 لیفت در ساعت جابجا کند. نمونه های معمولی عبارتند از: جرثقیل های حمل بار با آهنربا، باگت، ترکیبی آهنربایی/باگت برای محوطههای انبارش قراضه، کارخانه های سیمان، کارخانه های چوب، کارخانه های کود، جابجایی کانتینر و غیره. |
| F | سرویس سخت و مستمر | در این نوع سرویس، جرثقیل باید بتواند بارهایی را که به ظرفیت نامی نزدیک میشوند، در طول عمر خود تحت شرایط سرویس دهی شدید به طور مداوم تحمل کند. نمونه‌های معمولی، جرثقیلهای تخصصی سفارشی طراحی شده هستند که برای انجام وظایف کاری حیاتی که بر کل تسهیلات تولید تأثیر می‌گذارند، ضروری هستند و بالاترین قابلیت اطمینان را همراه با توجه ویژه به سهولت تعمیر و نگهداری ارائه می‌دهند. |
تعیین کلاس کاری جرثقیل طبق استاندارد HMI/ASME
جدول زیر ایدهای از اهمیت نسبی رتبه بندی کلاس کاری برای بالابرهای مختلف الکتریکی ارائه می دهد. توجه داشته باشید که تعیین کلاس کاری برای یک کاربرد خاص، شامل به دست آوردن مقدار قابل توجهی از اطلاعات و به کارگیری ماهرانه آن برای کاربرد مورد نظر است.
| کلاس HMI | بهرهبرداری بر اساس 65% ظرفیت | شرح جزئیات | |||
| استفاده یکنواخت | استفاده گاه بگاه | ||||
| بیشترین زمان استفاده بر حسب دقیقه در ساعت | بیشترین استارت در ساعت | بیشترین زمان استفاده از لحظه استارت سرد | بیشترین استارت | ||
| H1 | 7.5 دقیقه(12.5%) | 75 | 15 | 100 | بالابرها عمدتاً برای نصب تجهیزات سنگین مورد استفاده قرار میگیرند، بارها اغلب به ظرفیت نزدیک میشوند اما مدت زمان بین دو لیف بسیار زیاد است و جرثقیل بندرت مورد استفاده قرار میگیرد. مانند استفاده در نیروگاه جهت نصب و تعمیر و نگهداری توربینها. |
| H2 | 7.5 دقیقه(12.5%) | 75 | 15 | 100 | بارها و استفاده به صورت تصادفی توزیع شده است. بارهای نامی به ندرت حمل می شوند. کل زمان استفاده بیش از 12.5٪ از چرخه بالابری نیست. موارد استفاده در سالنهای ساخت، سرویس و نگهداری ماشین آلات سبک میباشد. |
| H3 | 15 دقیقه(25%) | 150 | 30 | 200 | بارها و استفاده به صورت تصادفی توزیع شده است. در سالنهای ساخت، مونتاژ، ذخیره سازی و انبارداری ماشین آلات عمومی کاربرد دارند. کل زمان استفاده بیش از 25% از چرخه بالابری نیست. |
| H4 | 30 دقیقه(50%) | 300 | 30 | 300 | کل زمان استفاده بیش از 50% از چرخه بالابری نیست. باربرداری بارهای سبک تر از بار نامی به ندرت انجام می شوند. به عنوان نمونه در کارخانجات عملیات حرارتی یا آبکاری، جابجایی بارهای سنگین با حجم زیاد، انبار فولاد، ماشین آلات و کارخانههای تولید و ریختهگریها مورد استفاده دارند. |
| H5 | 60 دقیقه(100%) | 600 | کاربرد ندارد | کاربرد ندارد | تجهیزات اغلب با کابین کار می کنند. چرخه های کاری نزدیک به عملیات مداوم اغلب ضروری هستند. کاربر باید جزئیات دقیق عملیات، از جمله وزن پیوست ها را مشخص کند. |
توجه (1): کاربرد ندارد زیرا دوره های کاری نادر در کلاس کاری 5H وجود ندارد.
تعیین کلاس کاری جرثقیل طبق استاندارد AISE
AISE نیز کلاس های کاری مختلفی را برای جرثقیل های تحت پوشش گزارش فنی شماره 6 AISE، با عنوان “مشخصات جرثقیل های سقفی برقی برای سرویس کارخانه فولاد” ارائه میدهد.
مانند CMAA، AISE نیز یک روش عددی برای تعیین کلاس جرثقیل بر اساس طیف بار و چرخه های باربرداری مورد انتظار ارائه می دهد. چرخه های بار که AISE ارائه میکند در چهار دسته بشرح زیر میباشد:
- N1 کمتر از 100000 چرخه باربرداری
- N2 از 100000 تا 500000 چرخه باربرداری
- N3 از 500,000 تا 2,000,000 چرخه باربرداری
- N4 بیش از 2,000,000 چرخه باربرداری
به علاوه AISE طیف های بار مختلف را به صورت زیر توصیف می کند
L1= جرثقیل هایی که بار نامی را به طور استثناء لیفت می کنند (حدود 10% باربرداریها طی طول عمر جرثقیل با ظرفیت 100% لیفت می شود) و معمولاً بارهای بسیار سبک را بالا می برند.
L2= جرثقیل هایی که به ندرت بار نامی را لیفت می کنند (حدود 17% باربرداریها طی طول عمر جرثقیل با ظرفیت 100% لیفت می شود) و معمولاً حدود 33% ظرفیت نامی را بالا می برند.
L3= جرثقیل هایی که بار نامی را نسبتاً مکرر لیفت می کنند (حدود 50% باربرداریها طی طول عمر جرثقیل با ظرفیت 100% لیفت می شود) و معمولاً بین 50% تا 66% ظرفیت نامی را بالا می برند.
L4= جرثقیل هایی که به طور منظم نزدیک به ظرفیت نامی بارگیری می شوند (حدود 90% باربرداریها طی طول عمر جرثقیل با ظرفیت 100% لیفت می شود).
بر اساس طیف ها و چرخه های بار تعریف شده در بالا، AISE چارت زیر را جهت تعیین کلاس کاری جرثقیل ارائه می کند.
| چرخه بار
کلاس بار |
N1 | N2 | N3 | N4 |
| L1 | A | B | C | D |
| L2 | B | C | D | E |
| L3 | C | D | E | F |
| L4 | D | E | F | F |
تعیین کلاس کاری جرثقیل طبق استاندارد FEM
برای تعیین گروه وظیفه جرثقیل خود طبق (Fédération Européene de la Manutention) FEM شما
به عوامل زیر نیاز دارید:
- طیف بار: تعداد دفعات باربرداری بارهای مختلف را در طول دوره زمانی مورد بررسی، نشان می دهد
- چرخه باربرداری: این آیتم با توجه به تعداد چرخه های باربرداری طی طول عمر جرثقیل تعیین می شود
- ترکیب این عوامل نحوه انتخاب کلاس کاری است
نمونه ای از طیف های بار مختلف:
میانگین زمان عملیات روزانه را محاسبه کنید
t=(2×H×N×T)⁄(V×60)
H= ارتفاع متوسط (متر)
N= تعداد چرخه های کاری در ساعت (سیکل/ساعت)
T= زمان کار روزانه (h)
V= سرعت بالا بردن (m/min)
حل با توجه به طیف بار و میانگین زمان عملیات روزانه، گروه عملیاتی بالابر را تعیین کنید
| طیف باربرداری | متوسط زمان بهرهبرداری روزانهt | |||||
| سبک | M3
1Bm |
M4
1Am |
M5
2m |
M6
3m |
||
| متوسط | M3
1Bm |
M4
1Am |
M5
2m |
M6
3m |
M7
4m |
|
| سنگین | M3
1Bm |
M4
1Am |
M5
2m |
M6
3m |
M7
4m |
|
| سنگین مستمر | M4
1Am |
M5
2m |
M6
3m |
M7
4m |
||
مقایسه کلی
| CMAA | A | B | C | D | E | F | |
| FEM | 1Bm | 1Am | 2m | 3m | 4m | 5m | بر اساس میانگین 63 درصد بار موثر |
| ISO | M3 | M4 | M5 | M6 | M7 | M8 | |
| HMI | H2 | H3 | H4 | H5 | بر اساس میانگین 65 درصد بار موثر | ||
جمع بندی
برای انتخاب صحیح کلاس کاری کل جرثقیل، استراکچر جرثقیل و اجزای مکانیکی، کاربر باید اطلاعات زیر را شناسایی کرده و به تامین کننده منتقل کند:
- متوسط حرکت بالابرها، ترولی و پل در یک ساعت
- طول متوسط هر حرکت
- تعیین بار برداشته شده را در هر لیفت
- کل ساعت کار در روز
